Trend Dönüş Formasyonları (Reversal Chart Patterns) - Part 2

Finans piyasalarında gözlemlenen trend dönüş formasyonları (reversal patterns), mevcut trendin tersine bir hareketin başlamak üzere olduğunu gösteren grafik desenleridir.

Bu formasyonlar, fiyatın mevcut eğilimini değiştirmeye hazırlandığına işaret eder. Dolayısıyla yatırımcılara piyasanın potansiyel ters yönlü hareketlerine karşı önceden hazırlıklı olma şansı verebilir.

Dönüş formasyonları, genellikle trendin zirvesinde ya da dip noktasında ortaya çıkar.

Ancak desenlerin tek başına değerlendirilmemesi ve diğer analiz araçlarıyla birleştirilmesi daha sağlıklı finansal kararlar alabilmek açısından önemlidir.

Çünkü birçoğu güvenilir sinyaller verse de, doğru algılanmadığı takdirde formasyonlar birbirleriyle karıştırılabilmektedir. Yeni başlayan yatırımcıların formasyonları ayırt edebilmesi ve bu sayede teknik analiz yeteneklerini geliştirmesi için deneyime ihtiyaçları vardır.

---

Trend dönüş formasyonlarını 7 alt kategoriye ayırarak inceleyeceğiz;

• Omuz Baş Omuz /OBO ve Ters Omuz Baş Omuz /TOBO Formasyonları (Head & Shoulders Patterns)

• İkili Tepe ve İkili Dip Formasyonları (Double Bottom and Double Top Patterns)

• Üçlü Tepe ve Üçlü Dip Formasyonları (Triple Bottom and Triple Top Patterns)

• Elmas Formasyonu (Diamond Pattern)

• V Formasyonu (V Pattern)

• Genişleme-Megafon Formasyonu (Broadening Pattern)

• Çanak Formasyonu (Rounding Bottom Pattern)

Elmas Formasyonu (Diamond Pattern)

Elmas Formasyonu, genellikle piyasanın belirli bir dönem boyunca gösterdiği yüksek volatilite (fiyat dalgalanmaları) sonrasında, fiyatların dar bir aralığa sıkışmaya başladığını gösterir.

Bu formasyon, genellikle bir trendin tepesinde veya dibinde, fiyatların genişlemesi ve daralması ile karakterize edilen bir elmas şeklinde görülür.

Formasyon tamamlandığında, fiyatların formasyonun dışına çıkış yapması beklenir. Bu nokta, formasyonun “kırılma noktası” olarak adlandırılır ve işlem için uygun bir zamanı işaret eder.

Eğer formasyon bir zirvede oluşmuşsa ve fiyatlar aşağı doğru kırılırsa, bu genellikle satış pozisyonu açmak için bir işarettir. Eğer formasyon bir dip noktasında oluşmuş ve fiyatlar yukarı doğru kırılırsa, bu bir alım pozisyonu için işaret olabilir.

---

V Formasyonu (V Pattern)

V Formasyonu, düşen bir trendde fiyat hareketleri önce sol omzu, sonrasında da daha büyük bir hareketle baş bölgesini oluştururlar. Fakat sağ omuz oluşumu olmadan fiyat yükselişe geçer ve yapmış olduğu son tepeyi geçerek market yapısını yukarı yönlü değiştirir.

Bu formasyonu kullanarak işleme girmek için boyun çizgisi adı verilen direnç bölgesi kırılmalıdır. Ayrıca V formasyonunda sağ omuz oluşumu olmadan trend tersine hareket gerçekleşmelidir.

İlk hedef noktası sol omuz bölgesinin derinliğinin boyun bölgesi üzerine eklenmesiyle elde edilen seviyedir. İkinci hedef noktası ise baş bölgesinin derinliğinin boyun bölgesi üzerine eklenmesiyle elde edilen seviyedir.

---

Genişleme-Megafon Formasyonu (Broadening Pattern)

Megafon Formasyonu, üç ya da daha fazla fiyat dalgalanmasından oluşan, tepe ve dip noktaları gittikçe genişleyen fiyat hareketleridir. Bu formasyonun oluşumu genişleyen formasyon olarak da bilinmektedir.

Megafon formasyonunun belirlenmesi için genellikle 5 farklı salınımdan oluşması gerekmektedir. Bu salınımların en az iki tepe ve iki dip seviyesine ulaşmış olması gerekir.

Formasyonun kilit salınımı ise ana yönün tersine döndüğünü gösteren ilk ve beşinci salınım olmaktadır.

Megafon formasyonunun çalışması için trendle ilişkili iki farklı koşuldan herhangi birinin sağlanması gerekir. Bu iki koşul aşağıdaki şekildedir:

1-Düşen Trend: Piyasada kararsızlığın olduğu süreçte düşen trend hakimse, öncelikle bir dip fiyatın gelmesi ardından yükseliş trendinin başlamasıyla megafon formasyonunun ilk evresine giriş yapılabilir.

2-Yükselen Trend: Piyasada yükseliş trendi hakimse hemen ardından ilk tepe fiyatın gelmesi, tepe fiyat sonrasında alçalış trendinin görünmesi halinde megafon formasyonunun ilk evresine girildiği söylenebilir.

Bu iki farklı koşuldan biri sağlanmaması halinde, Megafon formasyonu oluşamaz ve çalışma gerçekleştiremez. Formasyonun ilk evresi ardından çalışması ise en az 2 dip, 1 tepe fiyatın grafiğe yansımasıyla sağlanır. Bu dalgalı fiyat hareketleri sayesinde Megafon formasyonu grafikte oluşur.

---

Çanak Formasyonu (Rounding Bottom Pattern)

Çanak Formasyonu, bir kap şeklini andırır. Piyasada önce bir dip noktası oluşur. Dip seviyesinde satışların azalmasıyla bir süre yatay hareket devam eder. Bu dönemde aslında düşüş trendi sona ermiş olmasına rağmen alışlar yeterince güçlenmediği için piyasada yatay bir seyir gözlemlenmektedir. Bu yönüyle de devam formasyonu niteliği kazanır.

Çanağın orta seviyesinde (en dip seviyesinde) işlem hacmi en düşük seviyesine geriler.

Sonraki süreçte, alışlar önce düşük bir ivmeyle artmaya başlar. Alışların artmasıyla fiyatlarda hafif bir yükseliş gözlemlenir. Yeni alıcıların piyasaya dahil olmasıyla yukarı yönlü hareket hızlanır.

Yükselen fiyat seviyelerinde gelen kar satışlarıyla yeni bir tepe oluşur. Esas hareket bu tepeyle oluşan direnç seviyesi kırıldığında başlar. Direncin kırılmasıyla formasyon tamamlanmış ve çıkış trendi onaylanmış sayılır. Direnç kırıldıktan sonra gerçekleşmesi beklenen yükseliş çanağın derinliği kadardır.